Trong danh sách những căn bệnh ngoài da phổ biến mà nhiều người mắc phải, chúng ta không thể không nhắc đến viêm nang lông. Nó còn được biết đến với tên gọi khác là viêm lỗ chân lông. Việc trang bị những kiến thức xung quanh bệnh lý ngoài da này rất cần thiết. Chính vì vậy, quý vị độc giả đừng bỏ lỡ bộ cẩm nang chi tiết mà DK Beauty phân tích, tổng hợp bên dưới nhé! 

1. Nguyên nhân dẫn đến viêm nang lông - các loại biến thể

1.1 Viêm nang lông là gì? Các giai đoạn viêm nang lông

Nang lông là cấu trúc da chứa gốc của sợi lông, từ đó sợi lông được hình thành và đồng thời đóng góp một phần trong sự phát triển của tế bào miễn dịch. Mỗi nang lông kết nối với tuyến bã nhờn sản xuất sebum để làm mềm và bảo vệ da và lông. Nang lông có mặt hầu hết trên cơ thể, ngoại trừ một số khu vực như lòng bàn tay và chân.

Viêm nang lông là một tình trạng da mà ở đó các nang lông bị viêm và nhiễm trùng, thường gây ra bởi sự tăng sản của vi khuẩn, nấm hay tắc nghẽn nang lông trong hoặc xung quanh nang lông. Tình trạng này có thể xuất hiện trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể có lông, nhưng thường gặp nhất trên chân, cánh tay, mông và khu vực hông. Viêm nang lông thường được nhận biết bởi sự xuất hiện của các nốt đỏ nhỏ, mụn mủ hoặc cục u nhỏ trên da, có thể gây ngứa hoặc đau.

Các giai đoạn phát triển của viêm nang lông

Viêm nang lông sẽ được chia thành 4 giai đoạn phát triển: 

• Giai đoạn 1: Khởi phát viêm

Trong giai đoạn đầu của viêm nang lông, người bệnh có thể cảm nhận được sự ngứa ngáy và vùng da bắt đầu có sự xuất hiện của mẩn đỏ nhỏ li ti. Đây là do hệ thống miễn dịch của da đang phản ứng lại với sự kích ứng hoặc nhiễm trùng.

• Giai đoạn 2: Hình Thành Mụn Đỏ

Tiếp theo, tình trạng viêm nang lông phát triển khi các mụn đỏ bắt đầu nổi lên thành từng cụm nhỏ quanh khu vực nang lông. Giai đoạn này cho thấy việc viêm nhiễm đã lan rộng hơn, gây ra sự phát triển của mụn trên bề mặt da.

• Giai đoạn 3: Lông Mọc Ngược

Giai đoạn này được đặc trưng bởi việc lông ở vùng da bị viêm bắt đầu xoắn vào trong, tạo ra hiện tượng lông mọc ngược. Lông mọc ngược gây ra tình trạng tắc nghẽn nang lông và tăng khả năng viêm nhiễm, gây ra cảm giác đau và khó chịu.

• Giai đoạn 4: Hình Thành Mủ và Lông Kẹt

Trong giai đoạn cuối cùng, tình trạng viêm nang lông trở nên nặng nề hơn với sự xuất hiện của mủ trắng xung quanh khu vực nang lông, thường chứa lông kẹt bên trong. Sự hình thành mủ cho thấy một nhiễm trùng nặng hơn và cần được xử lý cẩn thận để tránh tình trạng viêm lan rộng hoặc gây ra sẹo.

1.2 Nguyên nhân gây ra viêm nang lông

Căn cứ vào tác nhân gây bệnh mà y học phân chia thành các biến thể viêm nang lông dưới đây:

Viêm nang lông do tụ cầu vàng

Thủ phạm ở đây chính là vi khuẩn Staphylococcus aureus. Chúng luôn hiện diện trên da và gây nhiễm trùng nang lông khi xâm nhập vào cơ thể thông qua các tổn thương, ví dụ như vết đứt. 

Phần mủ của tụ cầu khuẩn nổi lên trên bề mặt da

Triệu chứng của viêm nang lông do tụ cầu vàng là xuất hiện những nốt mụn nhỏ có đầy mủ màu đỏ hoặc trắng. 

Viêm nang lông do Pseudomonas aeruginosa

Vi khuẩn Pseudomonas aeruginosa phát triển mạnh ở môi trường nước nóng. Bởi vậy, chúng thường xuất hiện trong bồn tắm nước nóng - nơi nồng độ pH và chlorine không được kiểm soát chặt chẽ. 

Các nốt mẩn đỏ xuất hiện trên diện rộng

Pseudomonas aeruginosa lây nhiễm sang nang lông và phát ban trên da. Quan sát vết phát ban, các bạn sẽ thấy nó nổi những nốt mẩn tròn, màu đỏ. Hình dạng của chúng khá giống với phát ban tụ cầu, đôi khi kèm theo cảm giác ngứa ngáy. 

Viêm nang lông bởi nấm men Malassezia

Loại nấm này thuộc hệ sinh thái tự nhiên trên làn da con người. Khi Malassezia tấn công vào các nang lông, chúng ta thường cảm thấy ngứa tương tự như mụn trứng cá. Viêm nang lông do Malassezia gây ra sẽ chuyển biến nặng hơn khi cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi. Tình trạng này thường xảy ra ở vùng lưng và ngực.

Viêm nang lông do nấm Pityrosporum

Người mắc loại viêm nang lông này sẽ bị mọc các đốm mụn mủ mạn tính. Chúng có màu đỏ và gây ngứa. Vị trí phổ biến nhất chính là lưng và ngực. Ngoài ra, viêm nang lông Pityrosporum có thể xuất hiện ở mặt, cổ, vai và cánh tay. 

Viêm nang lông do mọc ngược Pseudofolliculitis barbae

Trong một số trường hợp, sau khi cạo râu sát da, bạn sẽ thấy các sợi râu bị mọc ngược, quăn lại, đâm vào trong. Từ đó gây ra kích ứng khó chịu. 

Lông mọc ngược cũng gây ra viêm nhiễm

Ngoài vị trí cằm, viêm nang lông mọc ngược có thể xảy ra khi cạo tóc hoặc lông vùng kín. Nam giới tóc xoăn, da đen có nguy cơ mắc viêm nang lông thể Pseudofolliculitis barbae hơn những người khác. 

Viêm nang lông Sycosis barbae

Việc cạo râu liên tục hoặc không đúng cách, làm cằm bị xước sẽ tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập vào bên trong. Sycosis barbae làm cho vùng nang lông ở cằm nhiễm trùng nghiêm trọng. Biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện của những mụn mủ màu đỏ.

Phần cằm đỏ tấy, tổn thương nặng do viêm nang lông

Viêm nang lông do vi khuẩn gram âm

Tình trạng này thường xuất hiện ở những người trị mụn bằng kháng sinh trong thời gian dài. Chính vì vậy mà vi khuẩn trở nên kháng thuốc và làm cho các tổn thương da trở nên nặng hơn. 

Viêm nang lông eosinophilic

Phần lớn các ca viêm nang lông eosinophilic xảy ra ở bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS. Với biến thể này, dấu hiệu sẽ là những cơn ngứa dữ dội cùng các mảng sần và nhọt xuất hiện gần các nang lông ở mặt và thân trên. Khi đã được điều trị khỏi, vùng da bị tổn thương có  xu hướng sẫm màu hơn so với trước. 

Hiện tại, các nhà nghiên cứu chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác dẫn đến viêm nang lông eosinophilic.

Viêm nang lông tăng bạch cầu ái toan

Trẻ sơ sinh và bệnh nhân bị ức chế miễn dịch rất dễ gặp phải biến thể viêm nang lông này. Triệu chứng thường thấy của bệnh là mụn mủ ngứa, xuất hiện nhiều ở trán, cổ, vai và cánh tay trên. Bệnh không lây nhiễm nhưng có nguy cơ tái phát nhiều lần. 

Ngoài ra, khi viêm nang lông bị nhiễm trùng sâu sẽ hình thành nhọt màu đỏ, sưng đau và chứa mủ. Có những trường hợp nhọt mọc thành cụm, kích thước lớn. 

Tóm lại, nguyên nhân chính dẫn đến viêm nang lông là do nhiễm khuẩn Staphylococcus aureus hay còn gọi là tụ cầu khuẩn. Bên cạnh đó còn có những tác nhân khác như nấm, virus, vi khuẩn gram âm, Proteus, Pseudomonas, ký sinh vật demodex… 

Ngoài ra, khi tuyến dầu trên da bị rối loạn làm cho lỗ chân lông bị bít tắc. Từ đó, các loại vi khuẩn, vi rút, vi trùng, nấm có hại xâm nhập và sinh trưởng tại lỗ chân lông. Hậu quả là lỗ chân lông bị viêm nhiễm. 

Bệnh nhân bị suy giảm hệ miễn dịch, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa - tiêu hóa - hệ thần kinh, béo phì là những người dễ bị viêm nang lông. 

1.3 Viêm nang lông chia thành mấy cấp độ?

Dựa theo tính chất và thời gian kéo dài của triệu chứng mà viêm nang lông được phân loại thành cấp tính và mãn tính. 

Viêm nang lông cấp tính

Dạng viêm nang lông này xuất hiện khá nhanh, thường chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Viêm nang lông cấp tính rất dễ gặp phải sau khi cạo lông, ép nang lông - gây ra tổn thương, hoặc sử dụng mỹ phẩm chăm sóc da không phù hợp. 

Triệu chứng chủ yếu bao gồm vết sưng, đỏ, đau, ngứa. Ngoài ra, ở đỉnh nang lông có thể xuất hiện mủ.

Viêm nang lông mãn tính

Đây là tình trạng viêm nang lông kéo dài hoặc thường xuyên tái phát. Mức độ của bệnh có thể tăng hoặc giảm theo thời gian. 

Ngoài ra, viêm nang lông còn được phân chia thành hai loại theo mức độ viêm nhiễm, cụ thể là:

• Viêm nang lông bề mặt hay còn gọi là viêm nang lông nông.
• Viêm nang lông sâu.

2. Những yếu tố khác dẫn đến viêm nang lông

Ở trên, chúng tôi đã điểm danh những nguyên nhân dẫn đến viêm nang lông. Ngoài ra còn có những tác nhân bên ngoài khiến cho nguy cơ mắc bệnh ngoài da này cao hơn. Vậy chúng bao gồm những yếu tố nào? 

Thời tiết nóng, độ ẩm không khí cao

Trong những ngày hè oi ả, da của chúng ta thường ẩm. Thêm vào đó, tuyến mồ hôi cũng hoạt động mạnh, bã nhờn tiết ra nhiều. Nếu không được vệ sinh cẩn thận, nguy cơ bị viêm nang lông là rất cao, đặc biệt tại các vị trí như nách, bẹn, mang tai... 

Thời tiết nóng ẩm làm gia tăng tỉ lệ viêm nang lông

Môi trường sống và làm việc ô nhiễm 

Nếu chúng ta thường xuyên tiếp xúc với bầu không khí khói bụi, hóa chất độc hại mà không có biện pháp bảo vệ thì khả năng viêm nang lông rất lớn. 

Trang phục gây hầm bí cho da

Việc thường xuyên mặc quần áo bó sát, chất liệu thô ráp, khả năng thấm hút mồ hôi kém sẽ làm cho lỗ chân lông bị bí bách. 

Mỹ phẩm kém chất lượng, không phù hợp với da

Tất cả những loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, thành phần hay chất lượng kém sẽ gây kích ứng, lớp màng bảo vệ tự nhiên của da suy yếu, dễ bị tác nhân xấu tấn công gây viêm nhiễm.

Không những thế, nếu bạn sử dụng mỹ phẩm chứa corticoid trong thời gian dài thì có thể bị bít tắc lỗ chân lông, viêm nhiễm da. Bên cạnh đó, kem dưỡng ẩm giàu tính dầu cũng làm cho lỗ chân lông rơi vào trạng thái tắc nghẽn. 

*Lưu ý: Khi sử dụng mỹ phẩm hoặc trang điểm, khách hàng nên vệ sinh đúng cách tránh việc lỗ chân lông bị tắc, tích tụ nhiều bã nhờn gây viêm nang lông.

Dùng dao cạo, waxing hoặc nhíp nhổ lông 

Hình thức dùng nhíp nhổ lông hoặc waxing lông có ưu điểm là làm bật gốc chân lông ra ngoài. Tuy nhiên, đây là những biện pháp can thiệp thô bạo, để lại khoảng trống bên trong nang lông. Đây là thời cơ để vi khuẩn cũng như nhiều tác nhân gây hại khác làm tổ, tích tụ bên trong và gây bệnh về da, bao gồm viêm nang lông.

Việc sử dụng dao cạo râu kém vệ sinh, xỉn màu, sai kỹ thuật - gây trầy xước tổn thương cũng mang đến nguy cơ viêm lỗ chân lông. 

Tình trạng viêm lỗ chân lông sau khi dùng nhíp nhổ lông

Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh

Những thực phẩm chúng ta dung nạp vào cơ thể hằng ngày sẽ trực tiếp tác động đến sức khỏe của làn da. Những món ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, chứa nhiều chất bảo quản hay rượu, bia... đều không tốt cho da. Trong đó, đồ chiên rán là một trong những tác nhân làm tăng tiết bã nhờn một cách mạnh mẽ và gây ra mụn viêm. 

Thói quen sờ, nặn mụn

Rất nhiều người mắc phải sai lầm này mà không biết rằng mụn mủ có rất nhiều vi khuẩn. Khi chúng tác tác động cho chúng vỡ ra, mụn mủ sẽ lan ra vùng lân cận và gây ra lây nhiễm chéo. 

Không những thế, bàn tay của chúng ta cũng chứa nhiều vi khuẩn. Việc đưa tay lên vùng da mọc mụn có thể khiến tình hình tệ đi, dẫn đến viêm nhiễm nặng. 

Dùng chung vật dụng cá nhân với người bệnh

Rất nhiều người đặt ra câu hỏi: viêm nang lông có lây không? Tùy theo chủng loại, biến thể mà chúng ta có câu trả lời chính xác. Theo đó, viêm nang lông do tụ cầu vàng, virus Herpes simplex, trực khuẩn mủ xanh có thể lây nhiễm khi dùng chung khăn tắm, dao cạo râu hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bệnh. 

Ngoài ra, việc uống thuốc kháng sinh dài ngày cũng là một yếu tố làm tăng tỉ lệ viêm nang lông.

3. Viêm nang lông có nguy hiểm hay không?

Tuy không phải căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng nhưng viêm nang lông rất khó chữa dứt điểm. Nó thường kéo dài dai dẳng và dễ tái đi tái lại nhiều lần. Có thể khẳng định viêm nang lông gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống. 

Nếu không được điều trị kịp thời, người bị viêm nang lông có thể đối mặt với những biến chứng dưới đây:

• Nhiễm khuẩn ngày càng lan rộng.
• Hình thành sẹo và các đốm đen ở trên bề mặt da, ảnh hưởng nặng nề đến tính thẩm mỹ.
• Các nang lông bị phá hủy và rụng tóc vĩnh viễn.

Các biến chứng kể trên đều có tác động đáng kể đến chất lượng sống và tâm trạng của bệnh nhân. Đáng chú ý, viêm nang lông có khả năng được di truyền. Trong trường hợp một trong hai bậc cha mẹ mắc phải tình trạng này, khả năng con cái phát triển viêm nang lông tăng lên 50%.

Viêm nang lông ở da mặt khiến nhiều người tự ti

4. Biện pháp phòng ngừa viêm nang lông

Theo số liệu thống kê của ngành da liễu Việt Nam, số lượng người mắc bệnh viêm nang lông có xu hướng tăng nhanh. Để phòng chống căn bệnh này, các bạn hãy tuân thủ chặt chẽ những nguyên tắc dưới đây!

4.1 Vệ sinh cá nhân thường xuyên và đúng cách 

Đây là nguyên tắc hàng đầu trong việc ngăn ngừa viêm nang lông cũng như chăm sóc da khỏe, đẹp. 

Trước tiên, các bạn cần tắm rửa thường xuyên, nhất là sau khi tập thể dục thể thao, vận động mạnh. Nó sẽ giúp loại bỏ bụi bẩn, bã nhờn, giúp lỗ chân lông được thông thoáng. Sau đó là lau khô người để tránh trường hợp vi khuẩn sinh trưởng trong môi trường ẩm ướt. 

Vệ sinh cơ thể sạch sẽ là biện pháp phòng ngừa hữu hiệu đối với các bệnh ngoài da

Các bạn không nên ngâm mình trong bồn nước nóng quá lâu và không nên sử dụng bồn ngâm công cộng. Khăn mặt, khăn tắm, chăn - ga - gối - đệm, dao cạo râu cũng cần vệ sinh sạch sẽ và thay đổi định kì. Thêm vào đó, các bạn cần tránh dùng chung những vật dụng cá nhân này với người khác. 

4.2 Lựa chọn sản phẩm tẩy rửa, chăm sóc da lành tính 

Trước khi đặt mua mỹ phẩm, các bạn cần hiểu rõ về làn da của mình cũng như đọc kỹ bảng thành phần. Điều này sẽ góp phần giảm nguy cơ dị ứng da. Muốn phòng ngừa viêm nang lông, các bạn cần đặc biệt tránh xa những thành phần mỹ phẩm có khả năng gây bít tắc lỗ chân lông. Ví dụ điển hình là carrageenan, alcohol, lanolin,...

Vệ sinh, chăm sóc da bằng sản phẩm dịu nhẹ, xuất xứ rõ ràng

Hãy ưu tiên những sản phẩm có chiết xuất tự nhiên mát lành, làm dịu da và kháng khuẩn tốt, chẳng hạn như xà bông khổ qua. 

4.3 Thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học

Việc ăn uống lành mạnh sẽ hỗ trợ đắc lực cho hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống chọi tốt hơn với các tác nhân gây bệnh, bao gồm cả bệnh ngoài da. Không những thế, nó còn tạo nền tảng để cơ thể kiểm soát hoạt động tiết mồ hôi và bã nhờn. 

Trong thực đơn hàng ngày, các bạn hãy tăng cường các loại rau xanh và trái cây mọng nước, cắt giảm tinh bột và đường. 

Ăn uống lành mạnh sẽ giúp da khỏe hơn

Về cách chế biến, hãy ưu tiên phương thức luộc, hấp; đồng thời hạn chế những món chiên xào bởi lượng dầu mỡ của chúng gây áp lực cho làn da. Đừng quên uống đủ nước mỗi ngày, hạn chế hoặc tránh xa rượu, bia, chất kích thích để có một làn da khoẻ mạnh.

4.4 Lựa chọn trang phục thoải mái 

Các bạn nên ưu tiên những chất vải có độ thấm hút mồ hôi tốt và thoáng khí, tiêu biểu là cotton, lanh, lụa. Thêm vào đó, chất vải mềm sẽ thân thiện với da, giảm thiểu sự cọ xát, tránh gây ra thương tổn, kích ứng. Những ai có làn da nhạy cảm cần đặc biệt chú ý nguyên tắc này. 

Kích thước quần áo nên vừa vặn hoặc rộng rãi, hạn chế mặc trang phục bó sát bởi chúng kích thích tiết mồ hôi và dầu. Khi mồ hôi bị ứ đọng thì lỗ chân lông sẽ bị tích tụ chất bẩn. 

4.5 Hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc chứa corticoid

Việc lạm dụng bất cứ loại thuốc nào cũng sẽ gây ra tác dụng phụ. Như đã phân tích ở trên, việc dùng thuốc kháng sinh, thuốc có thành phần corticoid trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng viêm nang lông. 

Chính vì vậy, chỉ khi nào thật cần thiết, các bạn mới nên sử dụng các loại thuốc này. 

5. Các phương pháp điều trị viêm nang lông 

Với những trường hợp viêm nang lông thể nhẹ, chỉ cần chăm sóc tốt vùng da bệnh thì tình hình có thể thuyên giảm và tự khỏi sau khoảng 2 tuần. Tuy nhiên, để có được biện pháp trị bệnh tốt nhất và kịp thời thì các bạn nên tìm gặp bác sĩ trong thời gian sớm nhất. 

Dưới đây là một số phương pháp điển hình trong việc chữa trị viêm nang lông. 

• Sử dụng thuốc Tây: Đây là biện pháp đơn giản và thông dụng nhất. Trong đơn thuốc thường sẽ có thuốc uống, kem bôi ngoài da và dung dịch sát khuẩn.
• Tiểu phẫu: Đây là biện pháp can thiệp hỗ trợ để xử lý mụn nhọt lớn, mềm và chứa nhiều mủ. Bác sĩ sẽ chích rạch để tháo mủ khỏi nang lông.
• Sử dụng liệu pháp ánh sáng: Phổ biến nhất chính là sử dụng tia laser. Nguồn năng lượng này tác động sâu đến các nang lông, tăng cường sức đề kháng cho da, khả năng hồi phục nhanh. Liệu pháp ánh sáng là công nghệ hiện đại. Nó có thể điều trị hiệu quả viêm nang lông mãn tính. 
• Liệu pháp kháng retrovirus có hoạt tính cao (HAART): Phương pháp này được áp dụng chủ yếu cho biến thể viêm nang lông bạch cầu ái toan ở bệnh nhân nhiễm HIV.  Người bệnh sẽ được sử dụng nhiều loại thuốc  để tác động tới các mục tiêu virus khác nhau.

Nó giúp duy trì chức năng của hệ thống miễn dịch, kìm hãm sự phát triển của bệnh. Điều trị viêm nang lông tại thẩm mỹ viện DK Beauty, quý khách sẽ được thăm khám, tư vấn tận tình và thấy được hiệu quả triệt để! 

---

THẨM MỸ DK BEAUTY

Địa chỉ: 61 Nguyễn Công Trứ, Hai Bà Trưng, Hà Nội

Hotline: 0911.310000 - 0912.310000

Nguồn: DK Beauty